Infrastruktura, rruget, portet, hekurudhat ndihmojnë lëvizjen e mallrave dhe te njerëzve
me pak kosto dhe me shpejtësi më te larte
duke kontribuar ne këtë mënyre në zhvillimin
ekonomik te një vendi.
Një studim i fundit i Bankës Botërore “Duke reduktuar distancat ekonomike” referon se
shpejtesia mesatare e levizjeve se mjeteve
ne Shaiperi eshte rreth 33 kilometra ne ore.
Siç shihet edhe ne grafikun e méposhtem
shpejtesia e ulët e automjeteve eshte tipar I
vendeve te varfra.
Ne Europe Shaiperia le pas Bosnjen, Ukrainen, Malin e Zi dhe Armenine dhe Georgjine. Me pas ne renditje viJne vendet e Afrikes, Azise dhe Amerikes Latine (shiko grafikun e méposhtem).
Në nivel global, Slovenia kryeson renditjen per nivelin me te larte te shpejtesise me rreth 70 kilometër ne orën te ndjekura nga
Portugalia, Emiratet e Bashkuara Arabe
Qipro dhe Spanja.
Ne anën tjeter vendet me shpejtesi te
levizjes qe nis me 0 kilometer ne ore jane Haiti dhe Nepali qe jane vendet pothuajse rurale.
Banka Boterore vlereson se reduktimi i kostos dhe rritja e shpejtesise ne levizjen e
mallrave brenda dhe jashte vendeve mund te rrisin vellimet e tregtise dhe te ndikojne ne
modelet e tregtise, ndersa kostot e larta te transportit brenda vendit mund te pengojne perfitimet te liberalizimit te tregtise.
Kostoja e lartë e transportit te brendshëm në vendet afrikane eshte nje nga arsyet kryesore që ndikimi i liberalizimit te tregtise
ka qene i kufizuar dhe gjeografikisht i
pabalancuar ne kontinent.
Një studim më i hershëm ka evidentuar se renia njëditore e kohës se udhëtimit tokësor
lidhet me nje rritje prej 7 per qind të eksporteve afrikane.
Reduktimet ne kostot e transportit te brendshem dhe koha ndikojne, jo vetem tregtine nderkombetare, por edhe tregtine e
brendshme, produktivitetin dhe investimet.
Ne Indi, per shembull, nje ulje prej 1 per qind ne kostot e njesise se kamionéve shoqerohet
me nje rritje prej 2.8-3.9 per qind ne flukset e tregtise se brendshme.
Reduktimi i kostove te transportit dhe rritja e shpejtësise gjithashtu ndikon pozitivisht
edhe vleren e pasurive te paluajtshme ku
kalojne linjat e transportit.
Siç tregon studimi ka nje lidhje të drejte
ndermjet te ardhurave per frymë dhe shpejtesise se lëvizjes ne rruge. Shpejtësia
mesatare u vlerësua nga Banka Botrore në
242,833 segmente rugore 134 vende të botës, disa prej te cilave jane edhe ne Shqiperi.
Aktualisht Shqiperia eshte duke zhvilluar me
perparesi investimet ne segmentet rrugore që ne Korridorin 8 dhe Korridorin 10, arterie si pjesë e rrjetit kryesor Europian. Linjat rrugor
në nje afat me te gjate do te shogerohen
edhe me hekurudhë.
Megjithate levizja ne pjesen qendrore vijon te
jete e ngadalte per shkak te trafikut te renduar, sidomos ne aksin Tirane Durres.
Pjesa me e madhe e investimeve në infrastrukture vitet e fundit eshte perqendruar ne zonen e Jugut te
vendit.
Burimi: Monitor